گفته شد جنگ شناختی جنگ بر علیه اذهان با هدف تغییر باورها، ارزش ها، هنجارها و رفتارهاست.
برای فهم دقیق و عمیق این جنگ باید سیر تطور و تکامل جنگ، علم و عملیات های روانی را بررسی کرد و با توجه به این سه سیر تکامل ،فهم صحیح تری از جنگ شناختی به دست آورد.
ما این سه سیر را در دوره های آموزشی جنگ شناختی مورد برررسی قرار داده و در مورد آنها مفصلا مواردی را بیان خواهیم کرد، انچه در اینجا بدان اشاره خواهیم کرد بسیار اجمالی خواهد بود
گفتیم برای فهم چگونگی پیدایش جنگ شناختی باید سه مقوله را در نظر بگیریم اما شاید بتوان گفت سئوالاتی همچون سئوال استوارت گرین نقطه آغازین جنگ شناختی است.
وی با بررسی شکست های امریکا و غرب در جنگ ، افغانستان، عراق و ...این سئوال اساسی را مطرح می کند:
در بعد استراتژیک و راهبردی، علی رغم بهره مندی آمریکا و اسراییل از برتری نظامی چگونه اعراب و مسلمانان می توانند در نابودی اسراییل و بیرون راندن آمریکا از خاورمیانه به پیروزی برسند؟
افراد مختلفی همچون ریچارد لندز، کلسینکوف و گرین به این سئوال و سوالات مختلف پاسخ دادند و هر کدام به گونه ای و با نگاهی جنگ شناختی را تعریف و تشریح نمودند
نقطه مشترک تحقیق این اندیشمندان بررسی عملکرد مسلمانان در قبال امریکا و رژیم صهیونیستی بوده، و اینکه مسلمانان چه نقطه قوتی دارند که غرب در برابر آنان عاجز است.
البته خیلی قبل تر یعنی در حدود سال 1941 جنگ " جهان بینی ها" توسط آلمانی ها مطرح شده بود اما سال 2014 و اتفاقاتی که بین روسیه و کریمه رخ داد را می توان نقطه عطفی در تاریخ جنگ شناختی دانست.
تحلیل و بیان کیفیت نحوه جنگ شناختی روسیه علیه کریمه باید مفصلا در کلاس های حضوری بیان شود و به همین مقدار در اینجا اکتفا می کنیم
به هر حال با توجه به پیشینه گفته شده و ادبیاتی که بین صاحب اثران و نظریه پردازان جنگ شناختی وجود دارد می توان دو رویکرد را در جنگ شناختی استظهار نمود.
رویکرد غربی در جنگ شناختی به سرکردگی امریکا که با توجه به نقطه قوت غرب در فناوری رویکرد ابزار محورانه است
و رویکرد غیر غربی که می توان جمهوری اسلامی را پیشتاز در آن دانست رویکرد ایده محور است.
ناگفته نماند که در جنگ شناختی این هر دو جبهه بر روی هم تاثیر و تاثردارند و همدیگر متاثر هستند ، به این بیان که هم جنگ شناختی ابزار محور از راهبردها و تاکتیک های جنگ شناختی ایده محور بهره مند می شود و هم جنگ شناختی ایده محور از فناوری و ابزارهای جنگ شناختی فناورانه محور استفاده می کند.
بیان این نکته ضروری است ، از انجا که جنگ شناختی جنگ اذهان بر علیه اذهان هست و قلمرو این جنگ در ذهن مخاطبین است حتما جبهه غرب نیز از ایده سازی، گفتمان سازی و ... استفاده می کند و ناگریز از تصویر سازی ذهنی و انگاره سازی هستند ، اما با توجه به تفوق آنان در فناوری و تکنولوژی ، شیوه ها و تاکتیک های آنان با شیوه ها، راهبردها و تاکیتک های جبهه ایده محور متفاوت است.
ادامه دارد ...
